Odyometri, bireylerin işitme düzeylerini değerlendirmek amacıyla yapılan testlerin genel adıdır ve bu testleri uygulayan sağlık dalı da aynı isimle anılır. Latince kökenli “odyo” (işitme) ve “metri” (ölçüm) kelimelerinden türeyen odyometri, özellikle kulak-burun-boğaz (KBB) alanında önemli bir yere sahiptir. İşitme kayıplarının tespiti, derecelendirilmesi ve uygun tedavi yöntemlerinin belirlenmesinde odyometri testleri temel bir rol oynar.
Odyometri Nasıl Uygulanır?
Odyometri, uzman bir odyolog veya odyometrist tarafından ses yalıtımlı özel bir odada gerçekleştirilir. Test sırasında bireye kulaklıklar takılır ve çeşitli frekans ve şiddette sesler dinletilir. Kişi, duyduğu her ses sinyaline bir tepki vererek işitme seviyesinin ölçülmesine katkı sağlar. Temel olarak iki ana odyometri yöntemi vardır: saf ses odyometrisi (pure tone audiometry) ve konuşma odyometrisi (speech audiometry). Saf ses testi, farklı frekanslardaki tonları kullanarak işitme eşiğini belirlerken; konuşma odyometrisi, bireyin konuşmaları ne derece anlayabildiğini değerlendirir.
Hangi Durumlarda Odyometri Testine Başvurulur?
Odyometri testi, sadece işitme kaybı şüphesi olan bireylerde değil, aynı zamanda belirli meslek gruplarında işitme taraması amacıyla da kullanılır. Özellikle sanayi sektöründe çalışanlar, yüksek sese maruz kalanlar, işitme engelli bireylerle çalışan uzmanlar ve yaşlı bireyler bu testten sıklıkla yararlanır. Ayrıca kulak çınlaması (tinnitus), baş dönmesi (vertigo), iç kulak hastalıkları, orta kulak enfeksiyonları gibi rahatsızlıklarda da odyometri testleri teşhis sürecinde önemli veriler sunar.
Odyometrinin Önemi ve Sağlıkta Yeri
Erken teşhis, işitme kayıplarının ilerlemesini önlemede kritik bir rol oynar. Odyometri sayesinde bireyin duyusal, iletimsel ya da mikst tip işitme kaybı yaşayıp yaşamadığı net olarak belirlenebilir. Bu sayede gerekli tıbbi ya da teknolojik müdahaleler (örneğin işitme cihazı kullanımı, koklear implant, ilaç tedavisi ya da cerrahi işlemler) zamanında planlanabilir. Özellikle çocuklarda erken dönemde yapılan odyometri testleri, dil gelişimi ve sosyal beceriler açısından oldukça önemlidir.
Odyolog ve Odyometrist Kimdir?
Odyometri testlerini uygulayan ve sonuçlarını değerlendiren uzmanlar, “odyolog” veya “odyometrist” olarak adlandırılır. Odyologlar genellikle üniversitelerin odyoloji bölümlerinden mezun olmuş lisans eğitimli sağlık profesyonelleridir. Odyometristler ise meslek yüksekokullarının odyometri programlarını tamamlayan sağlık teknikerleridir. Her iki meslek grubu da odyometri testlerinin sağlıklı şekilde yapılması ve yorumlanmasında kilit rol oynar.
Odyometri, işitme sağlığının korunmasında ve tedavi süreçlerinin yönlendirilmesinde vazgeçilmez bir değerlendirme yöntemidir. Günümüzde teknolojinin gelişmesiyle birlikte odyometrik testler daha hassas, hızlı ve kullanıcı dostu hale gelmiştir. Gerek çocuklarda gelişimsel taramalar, gerekse yetişkinlerde mesleki ya da yaşa bağlı işitme sorunları açısından odyometri, hem bireysel yaşam kalitesini artırmak hem de sağlık sistemine erken müdahale imkânı sunmak açısından büyük bir öneme sahiptir.
Kaynak : Haber Merkezi