Eskişehir'den deprem bölgesi için önemli uyarı

Kahramanmaraş merkezli 7.7 ve 7.6 şiddetindeki 10 ili etkileyen ve büyük can kayıplarına yol açan depremin ardından kapıda şimdi de salgın tehlikesi belirdi.  Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Gaye Usluer, ilk 4 gündeki kurtarma çalışmalarının önemli olduğunu ve bu süreçten sonra sağ kalanların da yaşamlarına devam edebilmesi için uygun yaşam koşullarının sağlanması gerektiğini belirtti. Uygun yaşam koşulları sağlanmadığında ilk 4 günün ardından salgın hastalıkların ortaya çıkma ihtimalinin çok yüksek olduğunu ifade eden Prof. Dr. Usluer, “Bu süreçte karşımıza 4 tane durum çıkıyor. Bunlardan bir tanesi yaralanmalar ve yara enfeksiyonları. Çünkü enkaz altında insanlar var. Bunları sağ kurtardığınızda dahi vücudunda çeşitli yaralanmalar oluyor. Bu yaralarla ilişkili enfeksiyonlar ortaya çıkabiliyor.  Birincil olarak yaralanma enfeksiyonlarını önemsemeliyiz. Bu aşamada tıbbi bakımın doğru yapılması, bu kişilerin sağlıklı gibi görünse de hastane koşullarında gözetim altına alınması lazım. Mutlaka enkaz altından çıkartılan herkese ve enkaz çalışmasına katılan bütün çalışanlara tetanoz aşısı yapılması gerekiyor. Bu çok önemli. Yaralanma ile ilişkili enfeksiyon dediğimizde tetanoz çok büyük bir risk” dedi.

İSHAL SALGININA DİKKAT
İkinci olarak gıda ve su kaynaklı enfeksiyonlarla sindirim yoluyla bulaşan hastalıkların ortaya çıkabileceğini belirten Usluer, temiz içme suyu ve güvenli gıdanın önemine dikkat çekti. Usluer, “Bu süreçte giderek artan oranda güvenli ve temiz içme suyu temini, güvenli gıdanın bölgeye ulaştırılması, gelen gıdanın doğru koşullarda muhafaza edilmesi gerekiyor. Eğer bunları yapamazsanız bu defa ishal salgınları ortaya çıkıyor” dedi. Bu hastalıklarda özellikle 5 yaş altı çocuklara dikkat edilmesi gerektiğinin altını çizen Usluer, “Çünkü onlarda bu hastalıklara da bağlı yüzde 40’lara varan ölüm görülebiliyor” ifadelerini kullandı.

GİRP VE COVİD-19 ARTABİLİR
Bu süreçte solunum yoluyla bulaşan enfeksiyonlarda da artış gözükebileceğini söyleyen Usluer, kış mevsiminden dolayı insanların soğuğa maruz kalması ve bağışıklık siteminin düşmesi ile başlayabilecek olan süreci şöyle anlattı: “Bu enfeksiyonların ortaya çıkış nedeni şu anda iklim koşulları, havanın soğuk olması, insanların soğuğa maruz kalması bağışıklık sisteminin düşmesi. Bu insanların kapalı alanlarda konuk edilmesi… İnsanların kapalı, havalandırması ve ısı koşulları iyi olmayan ortamlarda konaklamaları solunum yolu enfeksiyonlarının görülmesine ve bunların topluluk içinde hızla artışına neden oluyor. Bugün için kış koşullarında grip salgını ve Covid-19 vakalarının artışıyla yeniden karşılaşabiliriz. Yine hem grip hem de Covid-19 açısından bölge halkındaki aşısız bireylerin hem aşılanması önem taşıyor.”

TUVALET VE SABUN İHTİYACI
Bölgede uzun zamandır gündemde olan tuvalet sorununun da salgın hastalıklara yol açabilen önemli bir etmen olduğunu belirten Prof. Dr. Usluer, “Eskişehir de dahil olmak üzere belediyeler çok doğru bir yaklaşımla seyyar tuvaletler gönderdi. Ama seyyar tuvaletin gönderilmesi bu ihtiyacın bitmesi anlamına gelmiyor. Doğru planlama ile insanların konaklatıldığı alanlarla tuvaletler arasında ne kadar mesafe olması gerektiğinin hesaplanması lazım. Tuvalet başına tuvaleti kullanabilecek kişi sayısının doğru planlanması lazım. Sadece içme suyu için değil hijyen koşullarının sağlanması için de sudan da bahsediyoruz. El yıkayabilecek kişi başı yeterli su temini, el yıkamak için sabun temini çok önemli. Birçok enfeksiyonun eller aracılığıyla geçtiğini biliyoruz” dedi.

KUDUZ VAKALARI GÖRÜLEBİLİR
Bölgede enkazdan çıkarılan ve henüz defnedilmemiş cenazeler olduğunu ve bunlardan kaynaklı enfeksiyonların çıkacağına yönelik düşüncenin çok da doğru olmadığını belirten Usluer, “Bu çok düşük bir olasılık. Ölü bedenlerden değil yaşam koşullarından endişe etmemiz gerekiyor. Ancak defin işlemleri uzadıkça tabii ki kötü kokular, birtakım bakterilerin ve kemirgenlerin çoğalması söz konusu olabilir. Süreç uzadığında hayvanlar aracılığıyla bunlarla bulaşan enfeksiyonlar ortaya çıkar.  Bu süreçte risk altındaki kişilere mutlaka kuduz aşısı da uygulanmalıdır” diyerek bölgedeki aşı ihtiyacına dikkat çekti.

AŞI TEMİNİ SORUNSUZ OLMALI
Türkiye’de en elzem aşılara ulaşmada sorun yaşandığını ve bölgede aşısız kalma gibi bir sürecin oluşmaması gerektiğini dikkat çeken Usluer açıklamalarını şöyle sürdürdü: “Çocuklarda kızamık salgınları çıkabilir. Bu nedenle özellikle çocukluk aşılarının temini ve hiç aksatılmaksızın çocukluk aşılarının yapılması, 15 yaş altı tüm çocuklara kızamık aşılarının yapılması, salgını önlemek aşısından önem taşıyor. Ayrıca bölgede ciddi bir yıkım var. Yıkımdan kaynaklanan tozla havada da büyük bir kirlilik var. Bölgede yaşayan insanlar bu kirli havayı soluyor. Devamında Asbestoziz gibi ciddi akciğer hastalıklara da uygun zemin oluşuyor.”